पृष्ठे

योगेन चित्तस्य पदेन वाचा मलं शरीरस्य च वैद्यकेन
योऽपाकरोत् तं प्रवरं मुनीनां पतञ्जलिं प्राञ्जलिरानतोस्मि ||
आबाहु पुरुषाकारं शङ्खचक्रासि धारणं सहस्रशिरसं श्वेतं प्रणमामि पतञ्जलिम् ।।

- योगाच्या सहाय्याने मनातला, व्याकरणाने वाणीतला आणि वैद्यकशास्त्राने शरीरातला मळ ज्यांनी दूर केला अशा त्या श्रेष्ठ पतंजली मुनींना मी हात जोडून प्रणाम करतो.
ज्यांच्या शरीराचा वरील भाग पुरुषाचा आहे आणि ज्यांनी शंख व चक्र धारण केले आहे अशा हजार तेजस्वी मुखे असलेल्या पतंजली ऋषींना मी प्रणाम करतो.

गुणायन्ते दोषाः सुजनवदने दुर्जनमुखे |
गुणा दोषायन्ते तदिदमपि नो विस्मयपदम् ||
महामेघः क्षारं पिबति कुरुते वारि मधुरम्
फणी पीत्वा दुग्धं वमति गरलं दुःसहतरम् ||

- सज्जन माणसाच्या मुखी दोष देखील गुण बनतात तर दुर्जन माणसाच्या मुखी गुण दोषाच्या रुपात प्रकट होतात ह्यात आश्चर्य काहीच नाही. ढग खारट पाणी पितात आणि मधुर असा पाऊस पाडतात तर साप मात्र दूध पिऊनदेखील अतिशय दुःसह असे विषच ओकतो.