चातकस्त्रिचतुरान् पयःकणान् याचते जलधरं पिपासया |
सोSपि पूरयति विश्वमम्भसा हन्त हन्त महतामुदारता ||

- तहानेमुळे चातक पक्षी ढगांकडे फक्त तीन-चार पाण्याच्या थेंबांची याचना करतो .पण ढग मात्र सर्व विश्वच पाण्याने भरून टाकतो. काय ही मोठ्या माणसांची उदार वृत्ती !!

शैले शैले न माणिक्यं मौक्तिकं न गजे गजे |
साधवो न हि सर्वत्र चन्दनं न वने वने ||

- प्रत्येक पर्वतावर माणके सापडत नाहीत, प्रत्येक हत्तीच्या गंडस्थळात मोती नसतात, चंदनाचे झाड प्रत्येक अरण्यात नसते तसेच सज्जन माणसे सर्व ठिकाणी नसतात.

अस्ति यद्यपि सर्वत्र नीरं नीरज-मण्डितम् |
रमते न मरालस्य मानसं मानसं विना ||

- कमळांनी सुशोभित असे पाणी सर्व ठिकाणी असते .पण राजहंसाचे मन मात्र मानस सरोवराशिवाय इतर कुठेच रमत नाही.